Kaszubska Marszruta – opis
Kaszubska Marszruta to nie jeden szlak rowerowy, a system kilku przeplatających się tras dla rowerzystów. Już sama nazwa sugeruje lokalizację: Kaszuby, a dokładniej południowa ich część, czyli powiat chojnicki.
Szlaki są cztery, oznaczone kolorami: czarny, czerwony, żółty i zielony.
Kaszubska Marszruta została zaprojektowana tak, aby rowerzyści mogli nacieszyć się przede wszystkim otaczającą przyrodą Zaborskiego Parku Krajobrazowego, a także mieli okazję do poznania kultury i historii regionu. Twórcy Kaszubskiej Marszruty podkreślają, że ambicją projektu było bezpieczeństwo turystów i trzeba przyznać, że ten cel został osiągnięty: ponad 60 km to nowe ścieżki rowerowe, z zasady odsunięte od dróg publicznych (dosłownie – ścieżki są w pasach przeciwpożarowych, a nie tuż przy szosie), a kolejne ponad 100 kilometrów to drogi szutrowe, gruntowe lub asfaltowe o niewielkim natężeniu ruchu. Przecinające się szlaki Kaszubskiej Marszruty są odpowiednie zarówno dla okazjonalnych rowerzystów, poszukujących łatwych i przyjemnych tras, jak i na rodzinne wypady z przyczepkami i najmłodszymi kolarzami. Z kolei rowerzyści przyzwyczajeni do długich dystansów bez problemu skomponują sobie z tych kilku szlaków trasę na sto czy więcej kilometrów. Te wszystkie walory sprawiają, że Kaszubska Marszruta jest niezwykle popularna, a w pogodne weekendy wręcz oblegana przez rowerzystów!
Ciekawostki i atrakcje
Szlaki Kaszubskiej Marszruty przebiegają przez cenne przyrodniczo tereny Zaborskiego Parku Krajobrazowego, który jest otuliną Parku Narodowego Borów Tucholskich, a nawet – na odcinku kilku kilometrów – odwiedzają skraj samego Parku Narodowego. Te tereny to jeden z największych kompleksów borów sosnowych w Polsce! Kaszubska Marszruta poprowadzi nas przez polodowcowy krajobraz: nad malownicze jeziora, jeziorka i torfowiska, przez pagórki morenowe, doliny rzek, a nawet wydmy. Liczba rezerwatów w tych okolicach robi wrażenie!
Bory Tucholskie to historycznie kraina „wciśnięta” pomiędzy Kaszuby, Kociewie i Krajnę, zamieszkała przez Borowiaków. Ślady ich kultury, charakterystycznej zabudowy czy zajęć napotkamy na szlakach Kaszubskiej Marszruty, chociażby zaglądając do Kaszubskiego Domu Rękodzieła Ludowego w Swornegaciach. Planując zwiedzanie regionu, nie można pominąć również niezwykłych wiosek tematycznych czy tajemniczych kamiennych kręgów.
Kaszubska Marszruta jako produkt turystyczny to prawdziwa duma powiatu: projekt został zrealizowany i jest utrzymywany przez samorząd powiatowy przy współudziale lokalnych partnerów oraz dofinansowania ze środków europejskich. Inwestycja objęła budowę ścieżek rowerowych, doskonałe oznakowanie, liczne tablice informacyjne, kilkanaście ładnie zaprojektowanych wiat wypoczynkowych przy trasie, kładki i mostki, w tym efektowny pieszo-rowerowy most na Brdzie w Męcikale.
Najważniejsze informacje
Długość szlaku: łączna długość szlaków Kaszubskiej Marszruty to 165 km. Możemy się spotkać z informacją, że długość szlaków to około 200 kilometrów – różnica wynika z faktu, że niektóre fragmenty tras są wspólne dla dwóch szlaków.
Nawierzchnia: charakterystyczna dla Kaszubskiej Marszruty jest nawierzchnia szutrowa, również na nowo wybudowanych ścieżkach rowerowych. Mniej więcej połowa dystansu wszystkich szlaków to asfalt, na ogół przyzwoitej jakości. Na Kaszubskiej Marszrucie znajdziemy również odcinki po drogach gruntowych czy kostce chodnikowej.
Oznakowanie: system szlaków Kaszubskiej Marszruty jest jednolicie oznakowany: prowadzą nas białe tabliczki z logo KM i kolorem szlaku. Ponadto trasy są wyposażone w liczne tablice informacyjne z mapami i lokalnymi ciekawostkami. Dodatkowo przez region przebiegają inne szlaki turystyczne, np. niebieski rowerowy, nienależący do systemu Kaszubskiej Marszruty. Chociaż KM była bardzo dobrze oznakowana, to obecnie miejscami mogą się trafić braki w oznakowaniu.
Bezpieczeństwo: odsunięcie szlaków od bardziej ruchliwych asfaltów było od początku jednym z priorytetów projektu, stanowi wręcz znak rozpoznawczy Kaszubskiej Marszruty. Na trasach nie znajdziemy skrzyżowań ani odcinków, które mogłyby rodzić szczególne obawy rowerzystów o bezpieczeństwo. Trzeba jednak pamiętać, że większość dystansu Kaszubskiej Marszruty (ponad 100 km) to drogi publiczne, dlatego na wycieczki z dziećmi na małych rowerkach rekomendujemy raczej wybór odcinków prowadzących głównie po ścieżkach dedykowanych dla rowerzystów (łącznie ponad 60 km).
Podjazdy: tereny polodowcowe mają swoją specyfikę – rowerzyści doświadczą jej, podjeżdżając na morenowe pagórki. Są to dość krótkie i niezbyt wymagające podjazdy, niemniej jednak uprzedzamy, że nie są to płaskie jak stół tereny.
Trudność: poziom trudności szlaków Kaszubskiej Marszruty można ocenić jako „łatwy” lub co najwyżej „umiarkowany”. Można czasami troszkę ponarzekać na nieidealnie gładką nawierzchnię na odcinkach terenowych czy podjeżdżając na pagórki, niemniej jednak kilkugodzinne wycieczki szlakami KM są dostępne nawet dla początkujących rowerzystów.
Rekomendowany rower: najlepiej rower trekkingowy, mtb, gravel. Nie zalecamy jazdy rowerem szosowym i na cienkich oponach ze względu na szutrowe ścieżki oraz odcinki terenowe.
Miejsca Obsługi Rowerzystów: wzdłuż trasy Kaszubskiej Marszruty wybudowano 12 wiat odpoczynkowych dla rowerzystów. Wiaty wykonano starannie, niestety nie dają jednak odpowiedniego schronienia w razie trudnych warunków pogodowych (mają tylko daszek, bez zabudowanych ścianek). Przy wiatach mamy stojaki, ławki, a przy niektórych – toalety. Oprócz owych 12 wiat wybudowanych specjalnie dla Kaszubskiej Marszruty, możemy skorzystać z wielu innych miejsc wypoczynkowych i ławeczek po drodze.
Zaopatrzenie/jedzenie: na trasach Kaszubskiej Marszruty regularnie odwiedzamy miejscowości, w których można się zaopatrzyć w sklepach lub skorzystać z oferty gastronomicznej. Polecamy uwadze produkty i dania kuchni regionalnej, w której królują ziemniaki przyrządzane na przeróżne, nieznane gdzie indziej sposoby, oraz dary Borów: grzyby czy pstrągi.
Noclegi: najłatwiej o noclegi w największym mieście powiatu, czyli Chojnicach. Tuż przy szlakach jest parę małych letniskowych miejscowości z ofertą agroturystyczną, jak chociażby Swornegacie, Drzewicz czy Męcikał.
Zbiorkom: najlepiej skomunikowanym miastem regionu są Chojnice. Dworce kolejowe są również w Czersku czy Brusach, dzięki czemu można wybrać się na wycieczkę jednym tylko odcinkiem Kaszubskiej Marszruty i wrócić do miejsca startu pociągiem.
Kaszubska Marszruta – na co zwrócić uwagę
Popularność Kaszubskiej Marszruty. Szlaki Kaszubskiej Marszruty tak podobają się rowerzystom, że przybywają tu naprawdę tłumnie, zwłaszcza latem w pogodne weekendy. Jednocześnie ścieżki rowerowe nie są jakimiś wybitnie szerokimi „autostradami” dla rowerów – może się więc okazać, że jadąc całą grupą na wspólną wycieczkę będziemy zmuszeni cały czas jechać gęsiego i zwyczajnie nie porozmawiamy po drodze. Dlatego wszystkim, którym zależy na spokojnym kontemplowaniu Kaszubskiej Marszruty, polecamy wybrać się tam w mniej obleganych terminach, chociażby jesienią.
System szlaków. Kaszubska Marszruta składa się z czterech przeplatających się szlaków, z czego tylko jeden – czarny – jest w kształcie pętli. Planując wycieczkę bez jazdy „tam i z powrotem” lub dłuższą trasę, należy nastawić się na korzystanie z co najmniej dwóch szlaków, przykładowo: pętla z m. Charzykowy to szlak żółty i powrót czerwonym, pętla z Czerska to szlak czerwony i żółty z możliwością skrócenia trasy zielonym, itd.
Kaszubska Marszruta – szlak czerwony
Szlak czerwony ma długość 58,5 km i prowadzi przez miejscowości: Charzykowy - Małe Swornegacie – Swornegacie – Brusy – Czersk. Ma opinię najbardziej atrakcyjnego z całej Kaszubskiej Marszruty: po drodze jeziora, punkty widokowe, Park Narodowy… Ostatni odcinek Brusy (Kosobudy) – Czersk to kilkunastokilometrowy fragment „szosowy”.
Kaszubska Marszruta – szlak żółty
Szlak żółty jest najdłuższym szlakiem Kaszubskiej Marszruty: ma długość 66,5 km. Początek i koniec szlaku jest w tych samych miejscowościach co szlaku czerwonego (Charzykowy i Czersk), jednak odwiedzamy inne miejscowości po drodze, jak Męcikał i Rytel. Szlak również malowniczy, blisko przyrody i z zabytkami w tle. Gdyby nie parę krótkich odcinków po mniej przyjemnych nawierzchniach… nam trudno zdecydować, czy lepszy od czerwonego – sprawdźcie sami!
Kaszubska Marszruta – szlak zielony
Szlak zielony ma kształt pętli z „ogonkiem” do Chojnic. Długość szlaku to 48 km, można też spotkać się z wersją: 41 km (te 7 km różnicy to szlak oznaczony na niektórych mapach jako „łącznikowy” czarny Męcikał – Kłodawka). Jeżeli miejscem startu i zakończenia wycieczki będą Chojnice, to całość wyniesie 58 km. Podobno szlak zielony jest najbardziej “zielony” z całej Kaszubskiej Marszruty. Podczas jazdy szlakiem odwiedzamy wiele lokalnych atrakcji. Nawierzchnia jest zróżnicowana.
Kaszubska Marszruta – szlak czarny
Szlak czarny o długości 33 km jako jedyny ma kształt pętli. W Konarzynach spotyka się z innymi szlakami Marszruty (stąd nazwa: „pętla konarzyńska”). Odwiedza mniej popularne, lecz równie urokliwe zakątki Zaborskiego Parku Krajobrazowego. Ponoć najbardziej piaszczysty ze wszystkich, ale uspokajamy – nie spodziewajcie się tu pchania rowerów przez pustynię.
Przechodząc na poszczególne trasy Kaszubskiej Marszruty można znaleźć pliki ze śladem GPX do pobrania.
