Wiślana Trasa Rowerowa Śląskie - praktyczny opis szlaku

Wiślana Trasa Rowerowa to idea wytyczenia trasy z biegiem – jak sama nazwa wskazuje – Wisły, od jej źródeł aż do ujścia. Województwo śląskie jest zatem terenem, przez który przebiega początkowy odcinek WTR.

Opisujemy ten szlak w kierunku zgodnym z nurtem Wisły, nie ma jednak żadnych przeszkód, aby pojechać w odwrotnym kierunku, „pod prąd”.

Szlak zaczyna się oficjalnie przy dworcu PKP Wisła – Uzdrowisko. Według wcześniejszej wersji WTR – start znajdował się przy zaporze na Jeziorze Czerniańskim (Wisła Czarne), czyli w miejscu, od którego dopływy Białej i Czarnej Wisełki tworzą Wisłę. Jest to niecałe 8 km dalej, w górę doliny, częściowo po drodze publicznej. Polecamy ten dodatkowy odcinek ze względu na malownicze położenie w górskiej dolinie, widoki z zapory oraz zadbaną ścieżkę przez uzdrowiskową część Wisły. Tak czy inaczej, Wisła sama w sobie to miejscowość turystyczna, z wieloma atrakcjami i miejscówkami do zwiedzania.

Od początku trasy jedziemy bardzo blisko Wisły, obserwując jak z płytkiego potoku rośnie w siłę i staje się coraz większą rzeką, a wraz z nią – wyrastają coraz większe wały. Teren jest mocno zalesiony, jak ktoś lubi się opalać podczas jazdy na rowerze, to… lepiej wybrać inną trasę. Musimy też uprzedzić, że Ustroń, kolejna miejscowość, przez którą przejeżdżamy za Wisłą, to nie jest ustronne miejsce: WTR prowadzi nas przez typowo wakacyjny deptak, który w niedzielne popołudnia gości tłumy turystów. To jednocześnie ostatnia okazja na frytki czy lody bez zjeżdżania ze szlaku WTR.

Przed Skoczowem, gdzie do Wisły wpada Brennica, WTR krzyżuje się ze szlakiem Bielsko-Biała – Cieszyn. Od tego miejsca aż do końca WTR Śląskie spotykamy nieporównywalnie mniej rowerzystów, z jednym wyjątkiem – okolic zapory przy Zbiorniku Goczałkowickim.

Na 29. kilometrze trasy, za miejscowością Ochaby, słynącą ze stadniny koni, WTR niespodziewanie odbija z wału wiślanego i prowadzi lokalnymi drogami publicznymi. Tak będzie już do granicy województwa - wracamy do brzegu Wisły i drogi leśne znajdziemy jedynie na dość krótkim odcinku w okolicy Goczałkowic - Zdroju.

Oznakowanie Wiślanej Trasy Rowerowej, tuż przed wjazdem na betonową zaporę, skieruje nas na szutrówkę prowadzącą poniżej zapory – warto jednak przejechać się po samej zaporze ogromnego zbiornika i odetchnąć niemal nadmorskim klimatem. Uwaga! Szlak odbija od zapory mniej więcej w połowie jej długości, co nie jest dobrze widoczne z góry – dlatego polecamy skorzystać ze śladu GPX (do pobrania u góry strony).

Trasa WTR aż do końca odcinka śląskiego przyjemnie wije się pomiędzy miejscowościami. Pojawiają się stawy rybne i pola, ale wciąż przeważają zadrzewione tereny. Ze względu na urozmaicenie obrazów przed kołem jest to odcinek znacznie ciekawszy niż wielokilometrowa ścieżka rowerowa po wałach wiślanych za Oświęcimiem. Jednocześnie nie traktujmy WTR Śląskie jako szlaku z licznymi atrakcjami do zwiedzania – nie po to został wytyczony, jest to raczej esencja turystyki rowerowej. Natomiast rowerzystom ze sportowymi ambicjami WTR Śląskie może nie przypaść do gustu ze względu na liczne skrzyżowania oraz zagęszczenie turystów na odcinku Wisła – Skoczów.

Co może być nieco zaskakujące dla znających Wiślaną Trasę Rowerową z dalszego, małopolskiego odcinka, to brak ścieżek na wyłączność dla dwóch kółek, brak infrastruktury dedykowanej rowerzystom oraz przeciętnie znacznie niższy standard nawierzchni na wałach, po której prowadzi WTR Śląskie. Wynika to chociażby z faktu, że ten szlak w województwie śląskim powstał kilkanaście lat temu.

Wiślana Trasa Rowerowa Śląskie - najważniejsze informacje

• Długość szlaku: około 80 km
• Nawierzchnia: w większości asfaltowa, o zróżnicowanej jakości: od bardzo dobrej na drogach lokalnych do dość zniszczonej miejscami na wałach. Także długie odcinki szutrowe i „utwardzone”. Na WTR Śląskie nie znajdziemy nawierzchni dedykowanej dla rowerów. Niestety, te kilka fragmentów o gorszej, zaniedbanej nawierzchni może mocno wpłynąć na ocenę całości oraz decyduje o rekomendowanym rodzaju roweru.
• Oznakowanie: w większości wystarczająco dobre (pomarańczowe tabliczki i drogowskazy). Niestety, na wielu skrzyżowaniach tabliczek ewidentnie brakuje, a czasami są zasłonięte przez drzewa. Polecamy korzystać ze śladu GPX, zwłaszcza na początku trasy w Wiśle, oraz w dalszej części - gdzie szlak odbija od brzegu rzeki - aż do granicy województwa, ze względu na liczne skrzyżowania. Plik GPX z tej trasy pobierzesz na górze strony.
• Bezpieczeństwo: Trasa Wiślanej Trasy Rowerowej przez Śląsk jest poprowadzona ścieżkami pieszo-rowerowymi oraz lokalnymi drogami publicznymi o niewielkim natężeniu ruchu samochodowego, co czyni ją dość bezpieczną trasą. Bezpieczeństwo na tej trasie zostało znacząco poprawione w ostatnich latach – nie jedziemy już przy „dwupasmówce” ani nie wjeżdżamy do Skoczowa. Jednocześnie na szlaku znajduje się kilkadziesiąt skrzyżowań, co też jest nie bez znaczenia dla bezpieczeństwa całej trasy.
  Cieniem na kwestii bezpieczeństwa kładzie się kilka skrzyżowań ścieżki pieszo-rowerowej z drogami lokalnymi (w pierwszej części trasy wzdłuż rzeki), które są nieoznakowane co do pierwszeństwa, a słabo widoczne ze względu na otaczający las.
• Trudność: WTR Śląskie należy do łatwych szlaków. Po pierwsze - ze względu na brak przewyższeń. Jadąc z biegiem rzeki, cały czas jedziemy lekko, wręcz niezauważalnie, w dół. Po drugie - ze względu na generalnie dość dobrą nawierzchnię. Bądźmy jednak przygotowani na fragmenty dość nieprzyjemne, jak chociażby wjazd pod wiadukt na drodze S52, który wygląda jak wjazd na teren budowy, czy ok. 400-metrowy fragment trasy po wale rzeki, gdzie nawierzchnia nie jest nawet wyrównana (ok. 66 km trasy). Można sobie przytrzasnąć język od jazdy po tych wertepach, na szczęście to są krótkie fragmenty trasy.
• Miejsca Obsługi Rowerzystów (MOR): Na WTR Śląskie nie ma żadnej infrastruktury dedykowanej dla rowerzystów. Oprócz pojedynczych tabliczek informujących o odległościach do następnych miejscowości, brak jest również jakichkolwiek informacji dla rowerzystów – o atrakcjach czy sklepach. Poza typowo turystycznymi miejscowościami, jak Wisła i Ustroń, trzeba zjechać z trasy, aby coś zjeść czy uzupełnić bidony.
• Rekomendowany rower: trekkingowy, również gravel. Przejedziemy także rowerem miejskim. Dla rowerów z przyczepkami polecamy objazd fragmentu na wale (ok. 66 km trasy) najbliższym asfaltem oraz zwracamy uwagę, że po wizycie na brzegu Zbiornika Goczałkowickiego trzeba będzie się cofnąć do początku zapory, aby ominąć schody do odbicia szlaku. Ze względu na kilka odcinków gorszej jakości i dłuższe szutry – zdecydowanie nie polecamy jazdy na cienkich oponach ani na rowerach szosowych.
• Podjazdy: Brak.

Niedogodności na Wiślanej Trasie Rowerowej Śląskie - na co zwrócić uwagę?

• Trasa liniowa – problemy logistyczne

  Szlak WTR Śląskie ma przebieg liniowy (nie jest pętlą), co wymusza specyficzną organizację transportu. Kilka opcji do rozważenia:

  • Skrócenie WTR do ok. 70. km i transport z Czechowic-Dziedzic.
  • Przejazd Wiślaną Trasą Rowerową dalej do województwa małopolskiego, z metą w Oświęcimiu (razem ok. 100 km) albo Krakowie (razem ok. 180 km).
  • Dojazd do Skoczowa, przejazd WTR Śląskie do Zapory Wisła Czarne i z powrotem (razem ok. 60 km).
  • Przejazd WTR Śląskie tam i z powrotem :)
  • Pokonanie szlaku wspólnie z przyjaciółmi w dwie ekipy na dwa auta, z których jedna jedzie Jawiszowice – Szczucin, a druga w odwrotnym kierunku.

  W razie awaryjnej sytuacji, możemy skorzystać z komunikacji publicznej w większych miejscowościach po drodze, takich jak: Skoczów, Zabrzeg, Chybie, Czechowice-Dziedzice.

• Brak infrastruktury dla rowerzystów

  Na trasie nie ma ani jednej wiaty dla rowerzystów, brakuje tablic informacyjnych, czy opisów mijanych miejscowości i atrakcji.

Jak dojechać do szlaku Wiślana Trasa Rowerowa Śląskie samochodem?

Jeżeli rowerową podróż WTR na odcinku śląskim chcemy rozpocząć w Wiśle Uzdrowisko, możemy skorzystać z licznych parkingów. Parkingi te są z reguły płatne. Wisła to popularny cel weekendowych wycieczek, dlatego należy liczyć się z wydaniem niemałej gotówki na parkowanie. Pomimo tego, w turystycznych „godzinach szczytu” można czasem dłużej naszukać się wolnego miejsca parkingowego.

Jeżeli chcemy zacząć WTR bliżej źródeł Wisły, przy zaporze (dawne miejsce startu trasy WTR), mamy do wyboru miejsca parkingowe wzdłuż ulicy w pobliżu zapory lub jeszcze kawałek dalej, na niewielkich parkingach w Dolinie Białej Wisełki.

Jeżeli planujemy podróż w drugą stronę – do Wisły, to w samych Dankowicach (ostatnia miejscowość na śląskim odcinku WTR) parkingów właściwie nie ma. Najbliższa miejscowość to Jawiszowice, gdzie wygodnie możemy zostawić auto na większym parkingu w pobliżu Parku Miejskiego lub po prostu skorzystać z ogólnodostępnych miejsc parkingowych. Jest to dodatkowe parę kilometrów do trasy – ślad GPX kończy się dokładnie na granicy województw.

Jak dojechać do szlaku Wiślana Trasa Rowerowa Śląskie pociągiem?

Dotarcie do Wisły pociągiem: przedłuża się remont torowiska, obecnie zamiast pociągów działa tzw. komunikacja zastępcza, czyli busy – w związku z tym brak jest możliwości przewozu rowerów. Do zapory, na „dodatkowy” odcinek WTR, nie ma możliwości dojazdu pociągiem.

Najbliższa czynna stacja PKP położona wzdłuż trasy to Skoczów. Dworzec w Skoczowie znajduje się w pobliżu dwudziestego kilometra trasy WTR. Dojazd pociągiem do Skoczowa z Katowic zajmuje około godziny, z Bielska-Białej co najmniej półtorej godziny.

Dotarcie do Dankowic / Jawiszowic pociągiem, gdzie kończy się bieg WTR Śląskie: najbliższa stacja Brzeszcze – Jawiszowice znajduje się ok. 4,5 km od granicy województwa; obecnie tam również działa wyłącznie tzw. komunikacja zastępcza busami. Jadąc dalej WTR, już na odcinku małopolskim, kolejna stacja PKP z nieco bardziej obszernym rozkładem jazdy to Oświęcim, co oznacza dodatkowe ok. 20 km dojazdu.

Opcja do rozważenia to skrócenie trasy o ok. 10 km, do Czechowic-Dziedzic, gdzie zatrzymują się nie tylko lokalne pociągi. Alternatywnie: możemy przejechać dodatkowe ok. 18 km do stacji Pszczyna (najprościej drogą 933 z Jawiszowic).

Jak dojechać do szlaku Wiślana Trasa Rowerowa Śląskie autobusem?

Do Wisły nie kursuje zbyt wielu przewoźników, nawet w wakacje. Należy liczyć się z brakiem możliwości przewozu rowerów. Zmiana przystanku docelowego na Ustroń czy Skoczów nie zwiększa wyboru kursów.

Z samej Wisły Uzdrowisko można się dostać do zapory Wisła Czarne lokalnymi, sezonowymi przewozami.

Tabela odjazdów busów dla „mety” w Dankowicach / Jawiszowicach wskazuje na istnienie jedynie kilku lokalnych przewoźników. Zamiennym przystankiem autobusowym z większą ofertą komunikacyjną mogą być miejscowości: Brzeszcze (najbliżej Jawiszowic), Oświęcim (ok. 20 km dalej na WTR Małopolska), Pszczyna (dojazd ok. 18 km do Jawiszowic). Nieco dalsze, większe i lepiej skomunikowane miejscowości: Tychy (25 km), Bielsko-Biała (20 km).